Osmanlı’da Ölmek

Alpaslan Demir “Osmanlıda Yaşamak” adlı eserinde avamdan havasa Osmanlının farklı ve renkli hayatlarından, bir çırpıda okuduğumuz akıcı ve çarpıcı örnekler sunmuştu bizlere. Şimdi ise “Osmanlıda Ölmek” adını verdiği bu çalışmayla Osmanlıda yaşamanın bir bedeli olduğunu, bu bedelin de nihayette “ölüm” ile neticelendiğini hatırlatıyor, bazen acımasız da olsa.

Osmanlı Devleti kendini “Devlet-i Ebed Müddet” olarak nitelendiriyor yani sonsuza kadar yaşayacak devlet. Elbette bu sıfatı kazanmak için Osmanlıların din u devlet uğruna ölecek şühedası da olacak, kendini yaşatmak, korumak için cezasını keseceği, hainler, şakiler, mülhidler ve müfsidleri de.

Anlaşılan yazarın da belirttiği gibi Osmanlının bir de 3. sayfası var; “siyaseten katl”in yanısıra günümüz gazetelerinin 3. sayfasına taş çıkartan garip, sırlı hatta gösterişli ölümler.

Alpaslan Demir’in usta kalemiyle, akıcı üslubuyla, belgelere ve gerçeklere dayalı bu eserinde sunduğu kısa hikayeler/anekdotlar, bize yaşam kadar ölümün de asıl gerçek olduğunu hatırlatıyor.

Atalarımızın Kültegin Yazıtı’nda belirttiği gibi; “ Öd Tengri yaşar kişi oglı kop ölgeli törümiş/ Zamanı Tanrı yaşar, insanoğlu hep ölmek için türemiş”. Dede Korkut dilinden ozan ise son sözü söyler:

Hani dediğim bey erenler, Dünya benim diyenler
Ecel aldı yer gizledi, Fani dünya kime kaldı
Gelimli gidimli Dünya / ahir ucu ölümlü dünya

-Prof. Dr. Üçler BuldukOsmanlı’da Ölmek