On Üç Pipo

-Sevgilim, ben de ateş etmesini öğrenmek istiyorum. Ulusal ordumuzun subayının eşi de silah tutmasını bilmelidir. İzin verirsen bu küçük haydudun piposunu vurmaya çalışacağım.
Teğmen böylesine masum bir eğlenceyi ona çok görecek değildi ya! Askerlerden birinden aldığı tüfeği nişanlısına uzattı. Kızın elinde tüfeği gören tutsaklar kaçışarak çitle çevrili alanın bir köşesine sıkıştılar. Ortada gülümseyerek duran küçük Pol kaldı, elinde piposu... Gabriyet pipoyu hareket halindeyken vurmak istediği için nişan alırken çocuğa:
-Koş! Şimdi ateş edeceğim, dedi.
Pol hiç istifini bozmaksızın ortada dikiliyordu. Gabriyet daha fazla beklemeden ateş etti, ama ilk kez böyle bir işe giriştiği için, pipoyu ıskalaması hoş karşılanabilir. Ama Teğmen dayanamadı:
-Sevgilim, siz kadınlar pipoları kurşunla vurmaktansa kalpleri oklarınızla delin daha iyi, dedi. Bak, iğrenç yaratığı öldürdün ama piposu sağlam kaldı. Genç kız sesini çıkarmadı. Yerdeki küçük kırmızı lekeye bakarken soluk alışları biraz hızlandı, hepsi o kadar... Fransuva'ya sımsıkı sarılarak kendisini eve götürmesini istedi. Nişanlısının sıcak okşamalarına öylesine gereksinmesi vardı ki... Yeryüzünde topu topu dört yıl yaşamış, en çok da seramik piposundan sabun kabarcıkları çıkarmayı sevmiş olan Pol şimdi kıpırtısız yerde yatıyordu...''

İkinci Pipo'da, Paris'i Komüncülerden temizleyenlerin yanında saf tutan güzel Gabriyel'in deney kazanma merakına işte böyle tanık oluruz. On Üç Pipo, elden ele dolaşan on üç tane pipo aracılığı ile kapitalist toplum yapısının mahvolmakla tehdit ettiği basit insanların yazgısına eğilir, sınıf çelişkilerini tüm keskinliği ile iğneleyici, ironik bir dille ortaya serer.