Milli Güvenlik Dersleri Tarihi (1926-2012)

Temelleri Kurtuluş Savaşı yıllarında atılan ve Kuruluş Döneminde biçimlendirilen Erken Cumhuriyet Dönemi ulusal eğitiminin önemli parçalarından birisi Askerliğe Hazırlık Dersleridir. 1926 yılından bu yana resmi olarak ortaöğretim ders programlarında farklı isimlerle varlığını sürdüren Askerlik dersleri 1926-1949 yılları arasında Askerliğe Hazırlık Dersleri, 1949-1968 yılları arasında Milli Savunma Bilgileri ve 1969-2012 yılları arasında ise Milli Güvenlik Bilgisi adıyla okutulmuştur.

Eğitimin genel amacının milli terbiye verme ve milli yurttaş yaratma olduğu bir dönemde, Askerlik dersleri ve kampları, refleksleri bakımından sivil olması beklenmeyen halkın devlete sadakat, fedakârlık, aidiyet ve orduyla bütünleşme duygularını kazanmasını doğal hale getirir. Yurtseverliğin yüceltilmesi en kutsal görev olan askerlik üzerinden yapılırken kadınların ve erkeklerin içinde bulunulan çağın “topyekûn savaş” anlayışına aktif olarak kazandırılması hedeflenir. Bunun için Türklerin tarihsel özellikleriyle ilişki kurulur ve ordu-millet anlayışı Cumhuriyet ilkelerine uygun olarak yeniden yorumlanır. Böylece sürekli zihinsel seferberlik yaratılır. Seferberliğin devamlılığı eğitim sisteminin içine milliyetçiliğin tüm anlam ve pratiklerinin yedirilmesiyle sağlanır.

“Yeni insan” inşası için oluşturulan yol haritası kendisini okul dışı uygulamalarda da gösterir. Belirlenen semboller, ritüeller ve uygulamalar projenin önemli bir ayağını oluşturur. 1926-2012 yılları arasında kesintisiz bir biçimde ilerleyen proje, eğitim sistemi dâhilinde bedensel, zihinsel ve estetik tüm yönleriyle kitlesel bir nitelik kazanmayı başarır.

Bu çalışmanın amacı, günümüzde geleceği en fazla sorgulanan Atatürk ilkesi olarak görülen milliyetçilik uygulamalarının çarpıcı bir dışavurumu olan Askerlik derslerinin nasıl olup da 2012 gibi geç bir tarihe kadar milli eğitimdeki varlığını kesintisiz sürdürebildiğini ve bunun zeminine yayılan güçlü motivasyonu tüm yönleriyle ele almaktır.