Gayri Müslimlerin Öteki Tarihi

Geçmiş temel olarak iki nedenle hatırlanır: Birincisi geçmişin çizgisinden ayrılmamak için, ikincisi ayrılmak için. Birinci durumda geçmişi, bugünkü ihtiyaçlar doğrultusunda “yeniden kurma” çabası ağırlık kazanır. Geçmişin gurur verici yönleri öne çıkarılırken, kötü yanları gözden kaçırılmaya çalışılır. Özellikle yeni bir başlangıç yapma iddiasında olan toplumlar “geçmişe kalın bir çizgi çekme” ve “bir sıfır noktası” tespit ederek geleceğe yönelme politikalarını yaşama geçirirken çeşitli “bastırma” stratejileri kullanırlar.

Ayşe Hür, Gayri Müslimlerin Öteki Tarihi ’nde gerek Osmanlı İmparatorluğu gerekse Türkiye Cumhuriyeti çatısı altında yaşamış azınlıkların toplumdaki konumlarının süreç içerisindeki değişimini irdeliyor. Müslüman Türk kavramının karşısına yerleştirilen gayri-Türk tebaanın süreç içerisinde tabi tutulduğu zorunlu göçler, “soykırımlar” ve bütün bunlar olurken yöneticilerin ve halkın tutumu bir “geçmişle hesaplaşma” halinde karşımıza çıkıyor.

İçindekiler
Giriş
Osmanlı Devleti’nin Gayri Müslim Tebaasının Kökenleri
Trabzon’un Fethi ve Müslümanlaştırılması
Dona Gracia Mendes ve Jozef Nasi’nin Uzun Yolculuğu
Pontus Rumları
Karamanlılar ve Papa Eftim’in Cemaatsiz Kilisesi
Osmanlı Ülkesinde Misyonerlik Faaliyetleri
Hem Doğulu, Hem Batılı: Levantenler
Osmanlı Mali Tarihinde Ermeni Paşalar
Hay-Ho(u)Ro(u)mlar Kimdir?
Melek Tavus’un Halkı Ezidiler
Mezopotamya’nın Kadim Halkı: Süryaniler
1914 Ege Rumlarının Kaçırtılması
Ermeni Meselesi’nin Doğuşu
1896 Osmanlı Bankası Baskını
Zeytun Niye İsyankardı?
1909 Adana İğtişaşı
Nisan 1915’te Van’da Neler Oldu?
24 Nisan 1915’te Ne Oldu?
İstanbul ve İzmir’in Adsız Sürgünleri
1915’e Dair Müslüman / Türklerin Tanıklıkları
1915’te İyiler ve Kötüler
1915’in Yetimleri
Mütareke Sonrası İstanbul Yargılamaları
Ermeni Mallarını Kimler Aldı?
Resmi Tarihin Yazmadığı 1916 Ankara Yangını
1922’de Güzel İzmir’i Kim Yaptı?
Dağdaki Efes, Kirkidje, Kırkıca, Çirkince, Şirince
Askerlik Karşıtı Malakanlar
Yeni Bir Başlangıç Ümidi: Ermeni Teali Cemiyeti
Mustafa Kemal’in Ermeni Meselesi’ne Dair Tutumu
Bursa’da Bir Tenassur Olayı
Türklüğü Tahkir ve Tezyif Davaları
Musa Dağ’da 40 Gün Krizi
1934 Trakya Olayları
TBMM’de Gayri Müslimler
Parita, Salvador ve Struma Faciaları
Türk Schindlerleri Efsanesi
1942 Varlık Vergisi Kanunu
6-7 Eylül 1955 Yağması
Fener Rum Patrikhanesi
Soğuk Savaş Sonrası Ermeni Meselesi
Bir Zamanlar Asala
1915’e Ad Ver(Eme)Mek: Medz Yeghern, Mukatele, Soykırım